Yara İzleri Rehabilitasyonu
Yara izleri skar, bireyin dış görünümdeki estetiğini bozmaları, istenmeyen hatıraları anımsatmış olmaları ve çoğu defada kaşıntı-kabarma gibi şikayetlerin sebebleri olurlar. Bu sebeple de hem rehabilitasyon emelli olarak hem de estetiği sağlayabilmek için, rehabilitasyonları plastik cerrahi açısından her zaman ehemmiyetli bir yer tutmaktadır.
Kazalara, yanıklara, geçirilmiş cerrahi harekâtlara ya da bireyin kendi bedeninde yaptığı travmalara bağlı olarak oluşabilen izlerin rehabilitasyonunda her geçen gün büyüyen teknolojik uygulamaların amacı izi en bilinmez hale getirmektir.
İz rehabilitasyonu, izin oluş biçimi, oluş zamanı, yaralıyıcı alettin cinsi, yaralanma sonrası uygulanan rehabilitasyon, bireyin vucudunun yaraya verdiği tepkin gibi bir çok etmene bağlıdır. İz rehabilitasyonundaki protokollerde bu faktörlere bağlı olarak değişmektedir. Plastik cerrahi sanatının amacı, izi en az bilinmez hale getirmektir. Bu mevzuda muhtelif araştırmalar devam ederken, biz plastik cerrahlar yaptığımız işlemlerde izleri saklamayı ve olabilecek en estetik neticeyi yakalamayı gayeleriz. Ancak, acil cerrahi olaylardan, kazalardan, bıçak, sırça, falçata, jilet gibi rehabilitasyon edilmemiş kesici alet yaralanmaları sonrasındaki bazı yaraların iyileşme izleri gerçekten kabul edilebilir gibi değildir. Rehabilitasyonda bu izleri daha bilinmez hale getirmeye çalışırız.
Tedavilerin zamanlamasıda yaranın vaziyetine ve hastaya göre tasarlanmaktadır. Bazı yaralarda rehabilitasyona hemen başlanabilirken, kimilerinde yara olgunlaşması olan vasati 6 ay beklenebilir. Bunun kararını sizi muayene eden hekim vermelidir.
Yara nasıl en az izle rehabilitasyon edilir? Öncelikle yaranın ilk müdahalesi doğru olarak yapılmalıdır. Kesi alanı cerrahi kesilerdeki gibi arınılmalı, yara kenarları düz hale getirilmeli ve yara katlarına uygun olarak en uygun sütür materyali ile kapatılmalıdır. Rehabilitasyon sonrası uygun bakım ve hakimiyetlerin hekiminizin belirttiği programla yapılması ikinci temeldir. Özellikle kol,bacak gibi yarada gerginlik oluşabilecek bölgelerde iz yaradılışı daha fazladır. Bu bölgelerde rehabilitasyondan sonra gerginlik eksiltici pozisyonlar yaranın daha az izle sonuçlanmasını sağlar. Yara izini önlemede ehemmiyetli değişik bir etmende,güneşderi korunmaktır. Vasati 18 ay yara yeri güneşderi korunmalıdır. Uygun güneş koruma etmenlerinin doğru olarak kullanılması iz rehabilitasyonunda pozitif neticeye erişmemizi sağlayacaktır.
İz rehabilitasyonuna ne zaman başlanmalıdır? Bazı izlerde rehabilitasyona hemen başlanabilirken, bazı rehabilitasyona yaranın olgunlaşması beklenerek başlanabilir. Buna muayne neticesine göre karar verilir. Bu sebeble olası olduğu en kısa zamanda yara bu mevzuda deneyimli bir hekim tarafından değerlendirilmelidir.
Yarada zaman içinde farklılık olurmu? Bireyin yaraya verdiği tepkin ve rehabilitasyona göre ilk zamanlar kızarık ve hafif şişkin olabilen yara,zaman içinde rengi soluklaşır ve şişkinliği eksilir. Ancak bazı şahıslarda yaralarda kabarma, pembe renkte koyulaşma, yaranın hudutlarının dışına taşması olur ki buna hipertrofik skar, daha ilerisinede keloid denir.
Yara bedenin her yerinde aynı biçimde mi iyileşir? Gerginliğin fazla olduğu bölgeler olan kollar, bacaklar gibi alanlarada yara kenarlarının genişlemesi sık görülebilir. Göğüs ön suratı, omuz, kulak kepçesi gibi bedenin bazı yerleri ise hipertrofik skar ve keloid yaradılışına çok müsait alanlardır. Bu bölgelerin rehabilitasyonlarında daha özenli davranmak gerekir.
Hangi bölgelerde yara izi daha az olur? Genital bölge,üst göz kapağı gibi bölgelerde skar dediğimiz yara izi daha az oluşur.
Acil yaralanmalarda rehabilitasyonun basamakları nelerdir? 1- Öncelikle doğru yapılan, olasıysa plastik cerrahi uzmanının rehabilitasyon ettiği akut dediğimiz acil rehabilitasyon. 2- Yeterli vakitte uygun pansuman ve istirahat. 3- İyileşme yarıyılı zamanınca belirtildiği vakit içinde solaryum, güneş, kimyevi ve mekanik travmalardan koruma. 4- Balanslı beslenme ve sigara kullanmama. 5- İyileşmenin bitirildiği vakitte hekiminizin teklifine göre uygun ilaçla masaj rehabilitasyonunun başlanması. 6- Masajla yeterli iyileşmenin sağlanmadığı vaziyetlerde, silikon bantlara ve yara içine streoid enjeksiyonlarına geçilebilir.. 7- Son adım olarak, uygun lazer rehabilitasyonları ile yara en az izle rehabilitasyon edilir.
Daha evvelden alana gelmiş koldaki jilet, bıçak, sırça izi rehabilitasyonu nasıldır? Benim hastalarıma uyguladığım rehabilitasyon protokolünde; iz yaygın olarak tüm kolda varsa, seri eksizyon dediğimiz basamaklar halinde yada uygunsa tek basamakta izleri çıkartarak cerrahi bir iz haline getirmektir. Bunun üzerine zorunlu rehabilitasyonlar uygulanarak alana gelen cerrahi izide en bilinmez hale getirmek için, uygun hastalarda lazer rehabilitasyonu ile operasyonu tamamlamaya çalışıyorum. Bazı hastalarda cerrahi bir operasyon yapmadan direk lazer rehabilitasyonuna alabiliyorum. Bazı hastalardada, bir operasyon yapılmadan tıbbi kalıcı makyaj yaptırabiliyorum.
Yanık izi rehabilitasyonunda neler vardır? Yanığın oluştuğu ilk yarıyıldaki rehabilitasyon yanığın iyileşmesi açısından önemlidir.Ancak derin yanıklarda ne yazık ki iz yaradılışı engellenemez.Değişik yara izi rehabilitasyonları uygun yanıklarda yapılabilirken,geniş yanıklar için,doku genişleticilerle sağlam doku çoğaldırılıp,skarlı dediğimiz yanık alanına kaydırılarak yanık izi yok edilmeye çalışılabilir.
Lazerle izler hemen silinebilir mi? Lazer,iz rehabilitasyonunda son gelinen noktadır.Hastaların temennileri gerçekci olduğu sürece uygun izlerde uygun lazer rehabilitasyonlarıyla çok iyi neticeler alınır.Tek seans lazer rehabilitasyonu yetmeyebilir,seans sayısı ve seanslar arasındaki seans aralıkları yara tipinize göre hekiminizce tanımlanır.